FAQ

Zastanawiasz się jakie oświetlenie wybrać: ciepłe czy zimne? Jaką temperaturę barwową światła zaprojektować do łazienki? Jakie są niezbędne komponenty szynoprzewodów lub po który system sterowania oświetleniem sięgnąć? Co oznaczają parametry światła LED, czym jest CRI a czym IP?

Zapraszamy do sekcji z odpowiedziami na najczęściej zadawane pytania o nowoczesne oświetlenie.

W związku z tym, że tematyka oświetlenia jest niezwykle rozbudowana poniższe odpowiedzi to uogólnienia nie wyczerpujące problematyki oświetlenia – każde wnętrze jest inne i wymaga indywidualnego podejścia. W poniższych pytaniach i odpowiedziach znajdziesz ogólne zasady, które trzeba dostosować do potrzeb konkretnego projektu.

W razie dalszych pytań, jesteśmy do dyspozycji. Ta sekcja jest bez ustanku rozbudowywana. 😊

rozwiń wszystkiezwiń wszystkie

Barwa światła lub podręcznikowo temperatura barwowa to nic innego jak miara wrażenia barwy światła. W fizyce odnosi się do temperatury ciała doskonale czarnego (wyrażanej w kelwinach) potrzebnej do wyemitowania światła o danej barwie, ale dla wielu osób to niezbyt praktyczny przykład.

Dla łatwiejszego zrozumienia warto odnieść się do rzeczywistego, niedoskonale czarnego obiektu, który prawie każdy miał okazję obserwować, np. włókna żarówki. Jeśli poddamy je niewielkiemu napięciu, np. poprzez użycie ściemniacza, rozgrzeje się do stosunkowo niewielkiej temperatury i zobaczymy bardzo ciepłe, czerwonawe światło. Jednak im bardziej napięcie, a więc i temperatura włókna będą rosły, tym bardziej światło będzie białe. To dlatego temperatura barwowa wyrażana w kelwinach rośnie wraz ze zwiększeniem się subiektywnie ocenianej „białości” światła i w efekcie „najchłodniejsze”, niemal niebieskawe, światło ma najwyższą temperaturę barwową.

Temperatura barwowa światła wpływa na samopoczucie i kolory oświetlanych powierzchni. Dlatego dobór barwy światła do mieszkania warto uzależnić od funkcji wnętrza. Nie bez znaczenia jest też sam projekt wnętrza oraz indywidualne preferencje mieszkańców.

Uogólniając przyjmuje się, że:
• Ciepła barwa światła 2700-3000K najlepiej sprawdzi się tam, gdzie odpoczywamy: w sypialni czy w salonie.
• Kuchnia to miejsce wielofunkcyjne, gdzie przygotowujemy posiłki, spędzamy wspólnie czas, ale też często pracujemy, dlatego najczęstszy wybór to 3000K.
• Światło 4000K pomaga w skupieniu, pobudza do działania i ułatwia dostrzeganie detali dlatego dobrze sprawdza się w gabinecie czy wydzielonym miejscu do pracy w innym pomieszczeniu. Jeżeli miejsce pracy jest w otwartej przestrzeni oświetlonej również inną barwą światła, warto tak zaplanować oświetlenie, żeby źródła światła o różnych temperaturach barwowych nie były uruchamiane jednocześnie lub sięgnąć po oświetlenie z funkcją Tunable-White, pozwalającą dopasować barwę światła. Różnica w barwie światła jest wyraźnie widoczna i przy jednoczesnym uruchomieniu źródeł światła o różnych temperaturach barwowych efekt może nie być zadowalający.
• W pokoju dzieci jako punkt wyjścia najlepiej wybrać 3000K. Ale warto pomyśleć o zapewnieniu światła o barwie 4000K przy biurkach i ciepłego światła 2700K do wieczornego czytania bajek.

Drugim ważnym aspektem doboru barwy światła do wnętrza jest jego wystrój. Z ciepłymi elementami wykończenia takimi jak drewno czy cegła lepiej współgrają cieplejsze barwy światła (2700K, 3000K). Nowoczesne wnętrza o chłodnej stylistyce można podkreślić zimną barwą światła. Więcej informacji o tym jak dobierać barwę światła do wystroju wnętrza znajdziesz w pytaniu: Czy można mieszać różne temperatury barwowe w jednym pomieszczeniu lub w otwartej przestrzeni?

Technologia Tunable-White pozwala na płynną zmianę temperatury barwowej światła. W przypadku opraw AQForm z funkcją Tunable-White światło można regulować od ciepłej barwy (2700K) aż do bardzo zimnej temperatury barwowej 6500K. Zmiana temperatury barwowej przebiega niezależnie od regulacji strumienia świetlnego (ilości światła). Płynność regulacji temperatury barwowej naszych opraw można porównać do ściemniania, jednak są to dwa różne, niezależne parametry.

Dzięki technologii Tunable-White światło sztuczne może podążać za naszym naturalnym rytmem dnia.

Światło słoneczne, które nas otacza, nieustannie zmienia swoją temperaturę barwową. Od łagodnie rozbudzającego, ciepłego światła o wschodzie słońca, które szybko przechodzi do ożywczej, chłodnej barwy późnym rankiem i w południe. Takie światło stawia nasz organizm w tryb gotowości i utrzymuje nas w trybie działania przez cały dzień. Ciepłe światło zachodzącego słońca naturalnie wycisza, dzięki coraz mniejszej ilości światła niebieskiego. Ciepłe światło sprawia, że wnętrze jest bardziej przytulne, a nasze myśli spokojniejsze, podkreśla ciepłe kolory drewna czy tkanin. Z kolei chłodne światło, które aktywizuje nasz organizm, ułatwia dostrzeganie detali.

Sterowanie temperaturą barwową światła umożliwia dostosowanie parametrów oświetlenia na bieżąco do naszych zmiennych potrzeb.

Jak to wygląda w praktyce? Przykładowo w części dziennej mieszkania z wykorzystaniem tych samych opraw o poranku możemy uruchomić pobudzające, chłodne światło, które zadziała na nasz organizm ożywczo niczym kubek mocnej kawy. Z kolei wieczorem, po całym dniu pracy, w tym samym pomieszczeniu przy wykorzystaniu tych samych opraw oświetleniowych tylko regulując temperaturę barwową, zmienimy nastrój na relaksacyjny, który pomoże wyciszyć się przy świetle ciepłym jak zachodzące słońce.

Na poniższym przykładzie można zobaczyć to samo wnętrze oświetlone oprawami o różnych temperaturach barwowych: Jaką barwę światła wybrać do mieszkania? 2700K, 3000K czy 4000K?

W poniższym przykładzie możesz zobaczyć to samo wnętrze oświetlone światłem o różnej temperaturze barwowej.

Można stosować oświetlenie o różnej temperaturze barwowej w jednym pomieszczeniu. Warto jednak robić to świadomie i uważnie.

Można na przykład tak podzielić źródła światła na różne grupy i obwody, aby możliwe było uruchomienie tylko oświetlenia dekoracyjnego o bardzo ciepłej barwie i niższej intensywności, albo tylko oświetlenia zadaniowego o barwie neutralnej białej, pomocne w skupieniu i pracy. Kluczem jest zaplanowanie światła tak, żeby nie było potrzeby jednoczesnego uruchamiania źródeł światła o różnej temperaturze barwowej.

Temperatury barwowe światła można też dostosować do elementów wykończenia wnętrza. Jeżeli w pomieszczeniu mamy ścianę wykończoną betonem i obok naturalny kamień lub drewno to oświetlenie betonu źródłem światła o chłodniejszej temperaturze barwowej 4000K podkreśli chłodny odcień szarości, a oświetlenie pobliskiej ściany z naturalnych materiałów temperaturą 3000K podkreśli ich ciepły charakter. Sięgnięcie po takie rozwiązanie wymaga precyzyjnego doboru opraw oświetleniowych i ich optyki, w szczególności kątów świecenia.

W związku z tym, że łazienka jest pomieszczeniem wielofunkcyjnym, warto rozważyć różne barwy światła do różnych funkcji:
• Do wieczornego relaksu w wannie – akcentujące ciepłe światło 2700K o niewielkiej intensywności.
• Oświetlenie ogólne, do codziennego korzystania z łazienki – najczęstszym wyborem jest temperatura barwowa 3000K i większa intensywność. Jednak niektórzy wolą bardziej neutralną barwę 4000K.
• Dobre światło do makijażu powinno mieć taką barwę, w jakiej będziemy spędzać czas.

Dlatego w łazience idealnym rozwiązaniem jest technologia Tunable-White, umożliwiająca na bieżąco dostosowanie oświetlenia do potrzeb.

To pytanie, na które można odpowiedzieć wyłącznie: to zależy. :) Czarna ściana odbija pewną część światła w całym zakresie jego spektrum, chyba, że będzie idealnie czarna i pochłonie całe światło. Efekt zależy też od stopnia połysku takiej powierzchni i jej struktury. Zatem wygląd i odbiór czerni będzie uzależniony od wybranego światła.

Podobnie jak w przypadku białej ściany, wybór powinien uwzględniać efekt, jaki chcemy uzyskać. Jeśli to przestrzeń do wypoczynku, zastosujmy ciepłe światło 2700K lub 3000K. Jeśli miejsce do pracy – lepiej wybrać chłodniejszą temperaturę barwową, która działa aktywizująco na nasz organizm: 4000K. Jeśli miejsce do pracy – lepiej wybrać chłodniejszą temperaturę barwową, która działa aktywizująco na nasz organizm, czyli 4000K. Jeśli zależy nam na neutralnym odcieniu czerni – 4000K. Jeśli czerń ma być cieplejsza – 3000K.

CRI (ang. Color Rendering Index) – mówi o tym, jakie jest odwzorowanie barw przez źródło światła. Dlatego podaje się je dla opraw LED, w których źródło światła jest zintegrowane z oprawą. Nie jest to jednak parametr opisujący oprawę, tylko jej źródło światła.

Im wyższy współczynnik CRI, tym lepiej są odwzorowane barwy. Przyjmuje się, że światło słoneczne ma CRI=100. Rynkowym standardem jest CRI>80, jednak nie oddaje ono pełni barw – widać to zarówno w czerwieniach, granatach jak i szarościach. Dlatego w AQForm w 99,9% opraw zintegrowanych LED stosujemy źródła światła z CRI>90.

Oświetlenie architektoniczne w większości przestrzeni podlega normie EN 12464. Ta sama norma reguluje jakie parametry powinien sprawdzić projektant oświetlenia i oczywiście kierujemy się nią w AQForm. Nie jest normowane np. oświetlenie domów i mieszkań, ale i tak warto korzystać z wytycznych np. projektując miejsce do pracy lub nauki znajdujące się w domu.

Oświetlenie zawsze należy umieszczać w kontekście wnętrza, dlatego na takie pytanie nie da się odpowiedzieć, nie znając konkretnego pomieszczenia, jego wymiarów, przeznaczenia, użytych materiałów czy preferencji i wieku jego użytkowników.

Oświetlenie dobiera się z uwagi na konkretne uwarunkowanie wnętrza, normy w danym pomieszczeniu oraz preferencje użytkowników.

Do komfortowego czytania warto wybrać oprawę o dobrym CRI, niskim tętnieniu (czyli dającą światło bez efektu migotania – tym charakteryzują się dobrej jakości oprawy z wbudowanym modułem LED). Pozostałe parametry oprawy zależą od jej umiejscowienia i preferencji czytelnika oraz jego wzroku. Należy pamiętać, że 10-letnie dziecko potrzebuje najczęściej nawet kilkunastokrotnie mniej światła do czytania, niż statystyczny 60-latek.

Do czytania w łóżku przyda się kinkiet o wąskim kącie świecenia (aby nie rozświetlał nadmiernie przestrzeni wokół) i niewielkim strumieniu świetlnym. Jeśli chcemy czytać przez pół nocy – lepiej wybrać model z temperaturą barwową 4000K, dający nieco więcej światła. Ale jeśli traktujemy czytanie w sypialni jako dobry sposób na zaśnięcie, wtedy trzeba wybrać oprawę oświetleniową o barwie 2700K, najlepiej o mniejszym strumieniu świetlnym.

Jako oświetlenie przy łóżku szczególnie dobrze sprawdzają się takie oprawy, które mają wbudowany wyłącznik (dzięki czemu nie trzeba wychodzić z łóżka tylko po to, aby wyłączyć lampę) oraz możliwość ruchu. Ruchomość pozwala skierować snop światła na kartki książki na przykład przy zmianie pozycji z leżącej na siedzącą. Przykładem jest kinkiet PET micro move switch.

• System Phase-Control – jest to prosty system wykorzystujący ściemniacze fazowe TEDIM i LEDIM. System nie wymaga dodatkowych obwodów sterujących, ponieważ wykorzystuje jedynie instalację trójprzewodową. Przy zakupie zalecamy stosowanie ściemniaczy typu TEDIM (działające na zboczu opadającym). Istotna może być również charakterystyka ściemniacza – zalecamy stosowanie ściemniaczy o charakterystyce rezystancyjno-pojemnościowej (RC) bądź ściemniacze uniwersalne (RLC). Ważne, aby suma mocy źródeł mieściła się w widełkach pracy ściemniacza przy obciążeniu właściwym (czyli przy obciążeniu LED widełki pracy należy przyjąć dla obciążenia LED) z zapasem.

• System switchDIM – system sterowany za pomocą tradycyjnego przełącznika monostabilnego (np. dzwonkowego). Wymaga stałego zasilenia oprawy, niezależnego od obwodu sterującego. Wymagana zatem jest instalacja co najmniej czteroprzewodowa. Sterowanie oprawą odbywa się za pomocą zliczania impulsów w określonym czasie – krótkie przyciśnięcie skutkuje włączeniem/wyłączeniem, a długie odpowiada za zmniejszenie bądź zwiększenie strumienia.

• System DALI – to zaawansowany system umożliwiający sterowanie sześćdziesięciu czterech opraw, bądź szesnastu grup w trybie broadcast. Oprócz stałego zasilenia oprawy prądem przemiennym, system DALI wymaga również dwużyłowej linii sterującej. Dlatego wymagana jest instalacja łącznie pięcioprzewodowa. Aktualnie na rynku dostępne są ściemniacze naścienne pracujące w systemie DALI wyglądające podobnie jak ściemniacze pracujące w systemie Phase-Control. Należy jednak dobrać taki, który będzie zasilał magistralę DALI.

• System AQsmart – bezprzewodowy system sterowania oprawami, który umożliwia podłączenie do jednej sieci nawet 217 urządzeń, łączenie ich w dowolne grupy i sceny. System może być sterowany z wielu urządzeń mobilnych, można zaprogramować określone działania (np. zmiana sceny przy szybkim przełączeniu – włącz-wyłącz-włącz) lub może włączać bądź wyłączać oprawy o określonej porze dnia również dostosowanej do szerokości geograficznej i godzin operacji słońca w danym momencie. System nie wymaga żadnych dodatkowych urządzeń, a oprawy łączą się między sobą bezprzewodowo, co pozwala na stworzenie sieci, bez fizycznego połączenia opraw. Oprawy w systemie AQsmart wymagają jedynie trójżyłowej instalacji elektrycznej.

• System on/off – to najprostszy rodzaj sterowania oświetleniem, jednak odpowiednio przemyślany jest wystarczający dla wielu aranżacji. Rozplanowanie obwodów instalacji w taki sposób, żeby światło dopasowane do różnych funkcji stworzyło niezależne warstwy to najbardziej podstawowy i jednocześnie bardzo efektywny sposób na pracę z oświetleniem we wnętrzach. Przykładowo zaplanowanie osobnego włącznika dla kinkietów dających relaksujące światło pośrednie, osobnego dla ogólnego źródła światła i osobnego dla opraw akcentujących detale aranżacji daje nam 6 różnych scen świetlnych bez zastosowania ściemniania.

Zobacz schematy połączeń poszczególnych systemów.

Unified Glare Rating (UGR) ]czyli ujednolicony współczynnik olśnienia to miara pozwalająca ocenić na ile narażony jest na olśnienie obserwator znajdujący się w danym punkcie pomieszczenia. Sprawdzając UGR należy pamiętać, że ludzie różnie reagują na identyczne warunki – nasza wrażliwość na olśnienie zależy od stanu naszego wzroku i bieżącego stanu psychofizycznego.

UGR jest miarą, która pozwala oszacować, czy w danym pomieszczeniu oświetlenie nie będzie zbyt jaskrawe dla większości użytkowników. Bierze pod uwagę przede wszystkim rozkład luminancji, czyli w uproszczeniu najjaskrawsze elementy opraw oświetleniowych (tu im luminancja większa, tym gorzej) i rozświetlenie powierzchni w pomieszczeniu (im jaśniejsze ściany i sufit, tym lepiej) oraz oczywiście pozycję obserwatora. W skrócie: im mniejsze kontrasty między powierzchniami uda się uzyskać podczas projektowania oświetlenia, tym mniej narażeni na olśnienie będą jego użytkownicy.

Tak, na stronie internetowej AQForm są dostępne modele 3D wszystkich produktów ze zoptymalizowaną siatką oraz elementami „na warstwach”, które znacznie ułatwiają pracę z modelami.

Jak pobrać plik? Są dwie możliwości:
1. Wystarczy wejść na podstronę interesującej Was oprawy, przy produkcie znajdziecie w plikach do pobrania "model 3DS".
2. Na podstronie do pobrania można pobrać pełną paczkę wszystkich modeli 3D.

Oprawy z przesłoną mikropryzmatyczną zapewniają większą ilość światła w porównaniu do swoich odpowiedników ze standardową przesłoną i zapewniają bardzo wysoką dbałość o komfort wizualny umożliwiając uzyskanie jeszcze lepszych wyników UGR.

W zależności od modelu, ich skuteczność świetlna jest wyższa o 10-15% przy tej samej mocy oprawy. Dzięki temu oprawy te świetnie sprawdzą się jako oświetlenie wysokich, przestronnych pomieszczeń, takich jak np. hotelowe lobby, recepcje czy przede wszystkim biura, gdzie jakość światła ma kluczowe znaczenie.

Przesłona mikropryzmatyczna charakteryzuje się delikatnie widoczną strukturą na zewnętrznej stronie podczas gdy przesłona opal jest całkowicie gładka. Dzięki tej strukturze nie tylko zmienia się sposób rozsyłu światła, ale również same produkty zyskują zupełnie nowy styl.

Z przesłoną mikropryzmatyczną wygląd oprawy zmienia się wraz ze zmianą kąta obserwacji produktu. W praktyce oznacza to, że patrząc bezpośrednio spod oprawy, możemy obserwować ciekawe, geometryczne wzory zmieniające ułożenie w zależności od perspektywy, z której obserwujemy produkt.

^